WK voetbal is weer begonnen en ik moet bekennen: net als bijna iedereen, kijk ook ik heerlijk burgerlijk mee, eet ik oranje borrelnoten en sparen de kinderen voetbal hamsters. En ik juich, zeker als Nederland met 5-1 wint!
Mooie bijkomstigheid: het verbroedert. Alles ziet oranje, dat vinden we allemaal leuk en kijken we samen voetbal, dan omhelzen we opeens iemand die we daarvoor niet eens kenden. Al feestend, kijken we naar de mooie beelden van het gastland, dit jaar Brazilië. Een prachtig land met een heerlijk klimaat. Rio de Janeiro is een mooie stad, waar het bekende Christusbeeld hoog boven de stad uit toornt met gespreide armen alsof het de stad beschermt. Helaas, niets is minder waar. Naast de mooie delen van de stad is er heel veel armoede en ellende.
Brazilië wordt geteisterd door geweld van criminelen en politieagenten, vooral in de sloppenwijken van de grote steden. In opdracht van drugsbazen krijgen jongeren een pistool om elkaar te vermoorden en elke dag vallen er dodelijke slachtoffers. Ook buiten de grote steden worden de mensenrechten op grote schaal geschonden. Met name de rechten van inheemse volkeren worden niet gerespecteerd. Zij worden vooral van hun land verdreven door grootschalige landbouwactiviteiten.
In Brazilië zijn ontelbaar veel straatkinderen, verstoten van huis of weggelopen van alle ellende. De beelden die wij niet zien, zijn die van slapende kinderen op straat. In een steeg of portiek, proberend een beetje veiligheid te creëren tegen weersinvloeden en bendes. Kinderen die alleen kunnen eten als zij bedelen of klusjes doen. Ze sluiten zich vaak aan bij een bende, daar komen ze makkelijk aan drugs, om hun leven wat dragelijker te maken. De bende dwingt zulke kinderen vaak om te stelen, te vechten of om prostitutie te bedrijven. Veel straatkinderen komen om het leven door geweld, ziektes of ondervoeding.
In 2012, in aanloop naar de klimaatconferentie in Rio de Janeiro, verdwenen onder de noemer “sociale schoonmaak” vierduizend straatkinderen uit deze stad. De Braziliaanse regering heeft nooit aangetoond waar deze kinderen zijn gebleven. Brazilië is nu gastland van het WK voetbal en in 2016 van de Olympische Spelen.
Hoe kan dit waar zijn? Wordt slecht gedrag beloond? Werken dit soort evenementen een “sociale schoonmaak” in de hand? Ik wil geen spelbreker zijn, en we moeten vooral blij blijven met onze overwinning! Maar laten we er ook voor pleiten dat sportorganisaties bij de toewijzing van toernooien geen landen meer laat meedingen waar dit soort wantoestanden aan de orde is.
Sport is fairplay, en dat hoort de maatschappij ook te zijn!