Sportsubsidies: weggegooid geld

Volgens beleidsmakers is sport de ultieme manier om allerlei sociale achterstanden en problemen te bestrijden. Overlast van hangjongeren en jeugdcriminaliteit in een wijk? Leg een Cruyff Court of een Krajicek Playground aan. Te veel dikke of kansarme kinderen in uw stad? Subsidieer een sportvereniging. In de sport tellen klassenverschillen namelijk niet. Als iemand maar hard genoeg werkt en toegewijd is, dan komt het allemaal vanzelf goed.

Mooi niet dus. Zegt de Nederlandse socioloog Ramón Spaaij vanuit zijn standplaats Melbourne. Spaaij doet onderzoek naar uitsluiting van minderheidsgroepen bij het beoefenen van een sport. Beleidsmakers hebben volgens hem de sport de afgelopen twintig jaar gegijzeld. Sport is helemaal geen wondermiddel om belangrijke overheidsdoelen te halen. Er is geen enkel bewijs dat sport tot verandering van structuren in de samenleving leidt. Hooguit een enkele probleemjongere weet zich door middel van sport uit zijn uitzichtloze situatie te ontworstelen. De meeste anderen niet. Maar dat ligt gelukkig aan de jongeren zelf, het ontbreekt hen namelijk aan sociale vaardigheden, doorzettingsvermogen, discipline en karakter. Volgens de beleidsmakers dan. Niemand die zich ook maar afvraagt of sport wel de beste oplossing voor de problemen van deze jongeren is.

Sport is heilig en heeft zich de afgelopen twintig jaar bijzonder goed verkocht aan Westerse overheden, die maar al te graag willen geloven in wat Spaaij de sportmythe noemt. Unicef, het IOC en zelfs de Verenigde Naties gebruiken sport om hun doelen te bereiken en creëren zo valse hoop voor de kansarmen en marginalen in de wereld. Ook geven sportbonden tegenstrijdige signalen af. Want hoe kan een sportbond die zich voorstaat op het bevorderen van gezondheid en het tegengaan van overgewicht nu met sponsoren als Coca Cola, KFC of McDonalds in zee gaan. Wij weten het antwoord natuurlijk wel. Geld. En niets anders dan geld.

Wij zijn dan ook geneigd Spaaij gelijk te geven. Sport is niet alleen maar goed en gezond. Integendeel. Recente schandalen op het gebied van doping en matchfixing geven sport juist een slechte naam. En wat dacht u van grote mondiale sportbonden als de FIFA die landen onder druk zetten voor eigen gewin of dictators die grote sporttoernooien als propagandamiddel gebruiken. Nee, sport is misschien wel leuk om te doen of om naar te kijken. Maar het helpt geen enkele misstand de wereld uit. Sport is gewoon big business.