Heremetijd. Jet Bussemaker wil weer een vrouwenquotum

Het bedrijfsleven moet er veel meer aan doen om vrouwen in de top aan te stellen en daarom kondigde Jet Bussemaker, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (PvdA), maatregelen aan.

Het vrouwenquotum, oftewel: de participatiegraad van vrouwen binnen het bedrijfsleven in het algemeen en in de top van het bedrijfsleven in het bijzonder, blijft achter op de planning van de Europese Commissie. Deze wil beursgenoteerde bedrijven verplichten om vanaf 2020 in 40% van de topfuncties vrouwen te benoemen. Bussemaker vindt een vrouwenquotum belangrijk, maar als dat te hoog is, is er geen draagvlak en werkt het volgens haar niet. De minister wil zich echter wel houden aan het Nederlandse beleid, wat inhoudt dat 30% van de topfuncties door vrouwen moet worden bezet.

Het aantal vrouwen in topfuncties blijft ondanks de huidige economische toestand groeien, al is het traag. Het aandeel vrouwen in de top steeg vorig jaar van gemiddeld 19,7 naar 20,1%. Ook worden er steeds meer functies door vrouwen bekleed in de subtop. Hier steeg het aandeel vrouwen van 25,2 naar 26,1%. Met het huidige tempo duurt het echter nog meer dan 10 jaar voordat 30% van de topfunctionarissen vrouw is, en zal het nog tot 2045 duren voor de helft van de topfuncties bezet wordt door een vrouw. Er is dus ruimte voor verbetering om het vrouwenquotum te halen, blijkt uit dit onderzoek, dat dinsdag is aangeboden aan de minister.

Welke maatregelen voor meer vrouwen in de top zijn daadwerkelijk effectief gebleken? Met name de betrokkenheid van de CEO is belangrijk. Daarnaast moeten managers bewust zijn van de voordelen van diversiteit voor de organisatie. Ook blijkt er een directe relatie te zijn tussen het faciliteren van flexibel werken en een hoog percentage vrouwen in de top. Je moet er natuurlijk als organisatie wel iets voor doen om de vrouwen aan je te binden. En wees eerlijk: de mannen willen thuis ook nog wat (huishouden en kinderen moeten verzorgd) en dat blijken nog steeds taken te zijn die grotendeels door vrouwen worden ingevuld. Bovendien werken de mannen zelf meestal fulltime. Flexibel werken is dus een voorwaarde die gecreëerd moet worden met name voor vrouwen.

Bovenstaande klinkt allemaal heel mooi, maar we  weten hoe het is gegaan met de positieve discriminatie van mensen met een allochtone achtergrond van een paar decennia geleden. Autochtonen werden gefrustreerd dat zij niet werden aangenomen en een ander door (positieve) discriminatie wel. “Argumenten” als: past niet in het team, kunnen niet omver geblazen worden. Er zullen altijd zachte eisen naast de harde bestaan in een selectieprocedure. En deze zijn moeilijk aantoonbaar te maken als discriminatie. Bovendien is positieve discriminatie ook discriminatie. Het betekent namelijk het maken van onderscheid tussen mensen of groepen. En dat willen we niet, toch?

Jet Bussemaker heeft ook een mening over vrouwen: “ze moeten niet zo bescheiden zijn. Vrouwen denken nog te vaak: als ik goed ben dan word ik wel ontdekt, terwijl mannen meer zijn van: kijk, hier ben ik.” Oké, als de vrouwen zelf er al niet genoeg aan doen, moet het bedrijfsleven hen dan met een lantaarntje gaan zoeken? Hoeveel moet er geïnvesteerd worden in dit soort onzin? Misschien zoveel dat we er twee banen voor zouden kunnen creëren? Wellicht in dit economische milieu niet zo’n briljant idee!

Dat juist een minister uit het kabinet Rutte met zo’n voorstel komt lijkt hypocriet. Eerder waren zowel VVD als Mark Rutte faliekant tegen zulke betuttelende regels. Bovendien had  Mark Rutte in 2010 voornamelijk mannen geselecteerd voor zijn nieuwe minister-ploeg. Zijn reactie was dat hij gewoon de beste mensen had geselecteerd voor de diverse posten. Geslacht of huidskleur speelde daarbij volgens hem geen rol. Het gaat immers om kwaliteit! En zo is het ook gewoon!